Winterswijk is een dorp en gemeente in het meest oostelijke deel van de Achterhoek in de provincie Gelderland. In de gemeente woonden op 1 november 2012 28.982 mensen (bron: CBS). Hiervan woonden er op 1 januari 2009 23.650 in de plaats Winterswijk, maar met de buurtschappen erbij is het aantal inwoners welgeteld 29.016. Het oppervlak van de gemeente Winterswijk bedraagt 138,29 km², waarvan 0,52 km² water. Het inwonertal van de gemeente is al jaren min of meer constant.
Winterswijk ontstond omstreeks het jaar 1000 en het bleef jarenlang een geïsoleerde boerengemeenschap tot het moment dat in 1830 de weg van Borken in Duitsland naar Zutphen via Winterswijk en Groenlo werd aangelegd. Rond 1840 vertrokken veel inwoners van Winterswijk naar Amerika. Vooral naar de staten Michigan en Wisconsin.
Op 21 november 1847 vond er in de Verenigde Staten een scheepsramp plaats die een aantal Winterswijkse families in rouw deed dompelen. Ongeveer 51 Winterswijkers die via immigratie hun geluk zochten in het ‘beloofde land’ kwamen na 2 maanden reizen op tragische wijze om het leven als het schip de SS Phoenix door brand vergaat op enkele luttele kilometers voor de eindbestemming, Sheboygan, Wisconsin. (Precieze aantallen van slachtoffers zijn niet bekend) Circa 40 van de omgekomen Winterswijkers zijn kinderen. De overlevenden werden opgevangen in het stadje, waarbij de bevolking alles deed om de overlevenden te kunnen helpen. Doordat Sheboygan geen telegraafverbinding had met andere steden, kwam het nieuws over de ramp maar mondjesmaat naar buiten. Het duurde bijna 3 maanden voor het nieuws Nederland bereikte, waarop er een dag van rouw werd afgekondigd en er overal in het land kerkklokken luidden ten teken van rouw. Tenslotte werd er in Sheboygan County een herdenkingsmonument opgericht met de datum van het ongeluk. Op dit monument worden allen herdacht die aan boord van de SS Phoenix het leven verloren.
Na 1870 werd Winterswijk een centrum voor de textielindustrie waarin – vooral tijdens haar hoogtijdagen – een groot deel van de lokale bevolking werk vond.
Lees ook: The Lost are Found – A New Perspective on the Passengers of the Phoenix
